وکیل پایه یک

تغییر جنسیت در ایران امری مرسوم است که امام خمینی (ره) در سال ۱۳۶۱ طی فتوایی آن را آزاد و مشروع اعلام کرد. انسان‌ها روحیات، اخلاقیات، گرایشات و تمایلات مختلفی دارند که از بدو تولد و با شناخت خود متوجه آنها می‌شوند. بعضی از افراد نیز به دلیل ویژگی‌‌های ژنتیکی احساس می‌کنند جسمشان با روحیات و اخلاقیاتشان متفاوت است و در کالبد اشتباهی به دنیا آمده‌اند. این افراد، بعد از آگاهی از تفاوت و اختلاف‌های جسم و روحشان، سعی می‌کنند جنسیت و هویتشان را تغییر دهند تا به هماهنگی برسند و بتوانند زندگی بهتری داشته باشند. با شرایط تغییر جنسیت در ایران آشنا شوید.

چالش‌ها و شرایط تغییر جنسیت در ایران

هویت مهم‌ترین بُعد وجودی هر انسان است. تغییر این بُعد باعث تحول کلی زندگی شخص می‌شود. زندگی افراد ترنس، قبل و بعد از عمل تغییر جنسیت، با چالش‌های زیادی همراه است. این مشکلات با داشتن خانواده و بافت سنتی بیشتر نیز می‌شود. پذیرش هویت جدید نیز گاهی برای خود و اطرافیان چالش‌برانگیز است. شناسنامه، سهم ارث، حقوق فرد در جامعه، قراردادها، و خیلی چیزهای دیگر که شخص از بدو تولد با هویت قبلی خود با آنها سروکار داشته در این تغییر جنسیت عوض می‌شوند.

انواع اختلالات هویت جنسی

۱. خنثی مشکل یا خنثی بدنی/ دوجنسی

این افراد کسانی‌اند که در بدنشان علائم جنسیتی مذکر و مؤنث باهم وجود دارد. تغییر جنسیت این افراد حتما صورت می‌پذیرد و یکی از علائم مؤنث و مذکر برداشته می‌شود. در این صورت، آنها می‌توانند به‌راحتی به زندگی خود ادامه دهند.

۲. خنثی غیرمشکل یا خنثی روانی/ تراجنسی یا ترنسکشوال

این افراد به‌لحاظ روحی و روانی از جنسیت خود راضی نیستند و دوست دارند با تغییر هورمون و عمل جراحی، در جسمی دیگر به زندگی خود ادامه دهند. علائم این افراد شامل افسردگی، آشفتگی، اضطراب، ضعف روانی، خودبیمارانگاری و اختلال دستگاه عصبی است.

علت بروز این مشکل نیز علاوه بر بیماری‌های ژنتیکی و هورمونی، گاهی مواردی مثل بیماری‌های روانی، اثرات دارویی، شیمی‌درمانی، ضربه‌مغزی در کودکی، پرخاشگری، و نارضایتی والدین از جنسیت فرزندان خود است. افراد ترنس بیمار محسوب می‌شوند و در صورت تغییرندادن جنسیت، این بیماری اثرات مخرب زیادی در زندگی آنها خواهد داشت. این اثرات مخرب عبارت‌اند از:

برقرارنکردن روابط گرم با اعضای خانواده و دیگران؛

نداشتن اعتمادبه‌نفس و مضطرب‌بودن به‌علت نشناختن هویت جنسی خود؛

بیماری، طردشدگی، گوشه‌نشینی، پرخاشگری در اجتماع به‌علت داشتن احساسات و رفتارهای متفاوت با جنسیت خودشان.

انواع تغییر جنسیت

قوانین و شرایط تغییر جنسیت در ایران

۱. تغییر جنسیت مرد به زن

عمل تغییر جنسیت مرد به زن شامل موارد زیر است:

کاشت سینه؛

حذف مو با لیزر؛

برداشت بیضه‌ها؛

تراشیدن و کوچک‌ترکردن سیبک گلو؛

جراحی غیر مجاز می باشد تناسلی به واژن با برگرداندن پوست غیر مجاز می باشد تناسلی؛

تغییرات هورمون‌ها به‌سمت زنانگی (مانند کاهش موهای بدن، بزرگ‌شدن سینه، توزیع چربی بدن به باسن و سینه؛

زنانه‌کردن و جراحی صورت (جراحی بینی، بالاکشیدن ابروها، کوچک‌کردن استخوان فک، کاهش اندازه چانه، برجسته‌‌کردن گونه‌ها، بالاکشیدن لب‌ها، کوچک‌کردن غضروف تیروئید، و…).

۲. تغییر جنسیت زن به مرد

عمل تغییر جنسیت زن به مرد شامل موارد زیر است:

برداشت سینه و بافت آن؛

برداشت دستگاه تولید مثل زنانه، رحم و تخمدان؛

ساخت غیر مجاز می باشد تناسلی مردانه با پوست مناطق دیگر بدن یا دیواره روده؛

تغییر هورمون‌ها به‌سمت مردانگی (مانند کلفتی صدا، رشد موهای صورت، رشد عضلات، جلوگیری از پریودشدن).

قوانین و شرایط تغییر جنسیت در ایران

مردانی که اضافه‌وزن زیادی دارند مناسب تغییر جنسیت نیستند.

آنها باید ثابت کنند تمایلات جنسی آنها طولانی و درازمدت است و هوسی کوتاه‌مدت و گذرا نیست.

مجوز تغییر جنسیت را فقط دادگاه صادر می‌کند. برای دریافت سریع‌تر این مجوز از دادگاهِ خانواده می‌توان به وکیل مراجعه کرد.

افرادی که قصد تغییر جنسیت دارند، باید بالای ۱۸ سال داشته باشند و به بلوغ رسیده باشند تا شناخت بهتری از تمایلات جنسی، روانی و شناخت بدن خود داشته باشد.

باید بیماری افراد و وجود شرایط دوجنسیتی واقعی و قطعی باشد. برای تشخیص و اطمینان از وجود تضاد بین جسم و روح، تأیید حداقل ۲ روان‌پزشک معتبر موردنیاز است.

بیمار باید واقع‌بین باشد و به عوارض و پیامدهای عمل آگاهی داشته باشد. او باید بداند این مراحل بازگشت‌ناپذیرند و در صورت پشیمانی، شانسی برای برگشت نیست.

تغییر جنسیت باید کامل صورت گیرد تا وضع روحی و جسمانی بیمار نسبت به قبل بهتر شود. تغییر جنسیت در صورتی تأیید می‌شود که روان‌پزشک به تغییر مثبت روحیه و جسم بیمار اطمینان داشته باشد.

شخص باید حداقل ۱ سال در شکل جنس مخالف در اجتماع زندگی کند تا با فرازونشیب و شرایط آن آشنا شود و واکنش اطرافیان دوستان و خانواده را بسنجد که آیا جنسیت جدید او در اجتماع پذیرفته می‌شود یا نه. به‌عبارت دیگر، باید خود را برای مواجه‌شدن با اطرافیان و واکنش‌های آنها آماده کند.

وکیل می‌تواند دادخواست تغییر جنسیت و نام انتخابی جدید را به طرفیت اداره ثبت‌احوال به دادگاه ارائه کند. او در جلسه دادگاه شرکت می‌کند و از موکل برای تغییر جنسیت دفاع می‌کند. انتخاب یک وکیل خوب بسیار مهم است؛ زیرا او برای اجرای حکم، تغییر مشخصات در ثبت‌احوال و تحویل مدارک هویتی جدید به موکل نقش فعالی دارد

بیشتر بخوانید: تغییر جنسیت